Tüm dünyaya yayılan kasım ayındaki alışveriş şenlikleri ve kampanyaları Türkiye’de de ağır bir halde uygulanıyor.
Kasım ayının birinci günleriyle birlikte harekete geçen markalar, tüketicileri cezbetmek için sürpriz indirimler, ikincisi parasız, kısa periyodik yüksek indirim oranları üzere kampanyalar düzenliyor. Bu kampanyalara efsane kasım, alışveriş şenliği, mükemmel cuma, indirim şenliği üzere isimler veriliyor.
Türkiye’de son yıllarda alışkanlık haline gelen kasım ayı alışverişleri yalnızca tüketicileri değil dolandırıcıları da cezbediyor. Bu kimseler, bilhassa e-ticaret alışverişlerinde vatandaşları ağlarına düşürmeyi, kimlik ve banka bilgilerini ele geçirmeyi, kendi hesaplarına para göndertmeyi hedefliyor.
Bilişim uzmanları ve tüketici dernekleri, tüketicileri, online alışveriş yaparken dikkatli olmaları ve mağduriyet yaşamamaları konusunda uyarıyor.
Toplumsal medyadan yapılan alışverişlere dikkat
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Lideri Levent Küçük, kasımda dünya genelinde büyük alışveriş kampanyalarının düzenlendiğini, online alışverişlerin katlandığını belirterek, dolandırıcıların ise bu periyodu fırsat bildiğini söyledi.
“Güvenli alışverişin birinci adımlarından birisi bilinen ve güvenilen internet sitelerinden alışveriş yapılmasıdır.” diyen Küçük, son yıllarda artan toplumsal medya üzerinden yapılan alışverişlerin çok tehlikeli olduğunu vurguladı.
Küçük, bu üzere kampanya ve şenlik periyotlarında makus niyetli şahısların ve firmaların tüketicileri mağdur edebildiğini belirterek şu ihtarlarda bulundu:
“Güvenilir siteler çok değerli. Toplumsal medya alışverişlerini biz saatli bomba diye tanım ediyoruz. Burada tanıtımı yapılan eserler birçok vakit o kimselerin ellerinde bile olmuyor. Bilinen markaların tanıtımı yapılırken de piyasa bedelinin çok altında fiyat talep ediliyor. Vakit zaman birtakım ünlü isimlerin de kullanıldığı reklam kampanyalarıyla tüketiciler cazip fiyatlarla alışverişe yönlendiriliyor. Toplumsal medyada en değerli bahislerden birisi kurumsallık. alışveriş yaparken firmanın kurumsallığından emin olunmalı.”
“Hiçbir münasebet göstermeden 14 gün içinde cayma hakkı var”
Levent Küçük, dolandırıcıların vakit zaman bilinen değerli alışveriş sitelerini kopyalayıp sahtesini yapabildiğine değinerek, bu yolla banka ve kredi kartı bilgilerinin ve şifrelerin ele geçirilmeye çalışıldığını söyledi.
İnternet alışverişlerinde denetimli teslimat formülünün kullanılması gerektiğini lisana getiren Küçük, gerekirse kapıda ödeme seçeneğinin tercih edilmesi gerektiğini bildirdi.
Küçük, “Ayrıca, tüketicilerimizin, 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun kararları mucibince hiçbir münasebet göstermeden 14 gün içerisinde cayma hakkı var. Bir olumsuzluk yaşandığında eseri iade edebilir.” dedi.
Tüketicileri lüks ve kıymetli armağanlardan mümkün olduğunca kaçınmaları konusunda uyaran Küçük, yapılan alışverişleri fiş ve faturaların saklanması, olumsuzluk yaşanması halinde tüketici hakem heyetlerine gidilmesi gerektiğini, bu heyetlerin kararları sayesinde tüketicilerin mağduriyetinin giderildiğini anlattı.
“Şikayet sitelerinden ve bloglardan yorumlara bakılmalı”
Bilişim Teknolojileri ve Siber Güvenlik Derneği İdare Heyeti Lideri Yavuz Sultan Selim Yüksel ise salgınla birlikte artan e-ticaretin yalnızca şirketleri değil dolandırıcıları da cezbettiğini söyledi.
Online alışverişlerle birlikte siber saldırgan ve dolandırıcıların sayısında da artış yaşandığını lisana getiren Yüksel, fırsatçıların daima yeni metotlar geliştirdiğini anlattı.
Yüksel, kasım ayında düzenlenen indirim kampanyaların tüketicileri harekete geçirdiğini, birçok vatandaşın bu ayı beklediğini kaydederek, şu açıklamalarda bulundu:
“Aslında bu kampanyalar ortasında gerçeği hiç yansıtmayan ve fırsatçıların ağına düşebileceğimiz duyurular da bulunuyor. Bilhassa toplumsal medya üzerinden yayılan bu duyurulara dikkat etmek gerekiyor. Girilen sitenin gerçek bir işletme olup olmadığını Ticaret Bakanlığı’nın Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi’ne (ETBİS) bakarak doğrulayabiliriz. Girdiğimiz siteyle ilgili arama motorlarından birçok bilgi çıkmalı. Ayrıyeten şikayet sitelerinden ve bloglardan yorumları okumak eser yahut e-ticaret sitesi hakkında bilgi verecektir.”
“İnternet adresinde ‘https’ kısmına dikkat”
Yavuz Sultan Selim Yüksel, internet sitesinin güvenlik sertifikasının olup olmadığına dikkat edilmesi ve adresin başında yer alan “https” kısmının kesinlikle bulunması gerektiğini belirterek, şu ikazlarda bulundu:
“Bazı internet adreslerinde yalnızca ‘http’ var. Bu inançlı olmayan bir site manasına gelir. Https sertifikası aslında uçtan uca bir irtibat protokolü. Bir alışveriş sitesine girdiğinizde ve ödeme kısmına geldiğinizde internet adresinin https formuna geçer. o girdiğiniz bilgiler yalnızca banka tarafından açılabilir. Buna güvenlik sertifikası deniliyor. Bu olmaması halinde kart bilgileriniz kopyalanıp dolandırıcılara gönderilebilir. Ayrıyeten aldığımız eserin belirtilen tarihlerde gelmemesi halinde süratlice banka hareketlerine bakıp bilgilerin hangi firma tarafından alındığı görülebilir ve harekete geçilebilir.”
