Germanwatch ve NewClimate Institute tarafından hazırlanan ve CAN International’ın katkısı ile yayınlanan İklim Değişikliği Performans Endeksi’nin (Climate Change Performance Index, CCPI) 17. değerlendirmesi yayınlandı. Endeks, en yüksek emisyona sahip Türkiye dahil 60 ülke ve Avrupa Birliği’nin iklim değişikliği konusundaki performanslarını kıymetlendiriyor.
Endeks, toplamda global sera gazı emisyonlarının yüzde 90’ından fazlasından sorumlu olan 60 ülke ve AB’yi sera gazı emisyonları, yenilenebilir güç, güç kullanımı ve iklim siyaseti olmak üzere dört kategori altında kıymetlendiriyor. Endeksin kıymetlendirme dereceleri ‘çok yüksek’, ‘yüksek’, ‘orta’, ‘düşük’, ‘çok düşük’ formunda sınıflandırılıyor. CCPI, iklim nötr olma yarışının başladığını gösteriyor. Endekste Türkiye’nin sıralaması geçen yıl ile tıpkı. Güç kullanımı kategorisindeki düşük performansına karşın Türkiye’nin yerini müdafaasının nedeni geç de olsa Paris İklim Anlaşması’na taraf olması olarak yorumlanıyor.
Türkiye 42. sırada
Türkiye bu yıl da genel performansında ‘düşük’ etiketi ile 42. sırada. Türkiye CCPI değerlendirmesinde sera gazı salımı kategorisinde düşük, yenilenebilir güç kategorisinde yüksek performans gösteriyor. Lakin güç kullanımı kategorisindeki çok düşük performansı ile Türkiye geçen yıla nazaran, bu kategoride 7 sıra gerilemiş durumda. Türkiye’nin 42. sıradaki yerini güç kullanımındaki düşüşe karşın müdafaasını sağlayan öge ise 5 yıl sonra gelen Paris Mutabakatı onayı. Uzmanlar tarafından milletlerarası iklim siyasetleri açısından kıymetli bir gelişme olarak bedellendirilen onay, Türkiye’nin çok düşük performanslı ülkeler ortasına gerilemesini engelledi. Yayınlanan 2022 İklim Değişikliği Performans Endeksi’nde Avrupa Birliği 61 kıymetlendirme içerisinde 22’nci sırada yer aldı. Geçen yıl 16’ncı sırada olan AB bu yıl 6 sıra düşerek ‘yüksek performans’ sınıflandırmasından ‘orta’ sınıflandırmasına geriledi.
Doğal Hayatı Muhafaza Vakfı (WWF – Türkiye) Genel Müdürü Aslı Pasinli, bu çalışmanın ülkelerin iklim değişikliği çabasındaki performanslarına ışık tuttuğunu belirterek, “Bu endeksteki rekabet gezegenimizin geleceği için en kritik yarış” dedi.
Avrupa İklim Hareket Ağı (CAN Europe) Türkiye İklim ve Güç Siyasetleri Koordinatörü Hasret Katısöz ise, “Önümüzdeki on yıl, daha argümanlı iklim maksatlarının ve uygulamaların devri olarak öne çıkıyor” sözlerini kullandı.
‘Çok iyi’ ülke yok
Endeksten çıkan sonuçlar şöyle sıralanıyor:
– Performans değerlendirmesinde hiçbir ülke ‘çok iyi’ sınıfına giremiyor.
-En yüksek performans gösteren ülke, 2 sıra yükselen Danimarka oldu.
– İskandinav ülkeleri, İngiltere ve Fas ile birlikte net – sıfır yarışında başı çekiyor.
– En berbat performans gösteren ülkeler ortasında Avustralya, Güney Kore, Rusya, Suudi Arabistan ve Kazakistan öne çıkıyor.
– Letonya, Hırvatistan, Belarus ve Cezayir geçen yıla nazaran performansı düşenler.
– Sıralamalarını en çok üst taşıyanlar ise Hollanda ve Yunanistan.
– Uygun performans gösteren ülkeler İngiltere, Hindistan, Almanya ve Fransa.
