1-DAHA KOLAY 65 YAŞ AYLIĞI
65 yaş aylığı bağlanabilmesi için 65 yaş üstü kişinin ve varsa eşinin gelirine bakılıyor. Gelirin net minimum fiyatın (vergi iadesi-AGİ hariç) üçte birinden düşük olması gerekiyor. Bu meblağ şu anda 852 lira. Minimum fiyat 3 bin 500 lira olursa gelir kaidesi 1.160 lira düzeyine çıkacak. Böylelikle gelir nedeniyle aylık almak kolaylaşacak. 600 binden fazla vatandaş bu haktan yararlanıyor.
2 -İŞSİZLİK MAAŞI ARTACAK
Minimum fiyat işsizleri de ilgilendiriyor. Yasaya nazaran; işsizlik maaşının en düşük ölçüsü brüt minimum fiyatın yüzde 40’ı, en yükseği ise yüzde 80’i kadar. Minimum fiyat en az yüzde 30 artarsa en düşük işsizlik maaşı 1.420 liradan 1.846 liraya yükselecek. En yüksek işsizlik maaşı 2 bin 840 liradan 3 bin 692 liraya çıkacak.
3-BEDAVA SIHHAT HAKKI
Posta’nın haberine nazaran; Yaşadığı hane içerisindeki kişi başına düşen gelir brüt taban fiyatın üçte birinden düşük olan bireylerin Genel Sıhhat Sigortası (GSS) primleri devlet tarafından ödeniyor. Şu anda bu hudut 1.192 lira. Yeni yılda bunun 1.600 lira düzeyine çıkması bekleniyor. Yani hanedeki kişi başına geliri bu hududun altında olan yeni mezun öğrenciler ve işsizler parasız GSS’li olup sıhhat için para ödemeyecek.
4- TABAN GEÇİM İNDİRİMİ YÜKSELECEK
Taban fiyatla birlikte sigortalı çalışanların maaşına yansıtılan Taban Geçim İndirimi (AGİ) de zamlanacak. Şu anda en düşük AGİ 268 lira. Yeni minimum fiyatla bu meblağın 350 lira düzeyine çıkması bekleniyor. AGİ ödemeleri, çalışan kişinin eşinin çalışması yahut çocuğu olmasıyla farklılık gösteriyor. Evli ve eşi çalışmayan 1 çocuklu kişi şu anda 362 lira alırken, taban fiyat yüzde 30 artarsa bu fiyat yeni yılda 470 liraya çıkabilir.
5-BAĞKUR PRİMİ NE OLACAK?
Hür meslek erbabı, şirket ortakları, avukat, muhtar, esnaf Bağkur primi ödüyor. Taban fiyattaki artış Bağkur primlerini de artırıyor. Buna nazaran; şu anda 1.234 lira olan Bağkur primi 1.600 liraya çıkacak. Primini sistemli ödeyenler için yüzde 5 indirimle 1.520 lira olacak. Tarım Bağkur’lu ve konutta üretip pazarda satan esnaf muafiyeti olan Bağkur’lunun primi de 1.380 lira olabilir.
6-DOĞUM VE ASKERLİK BORÇLANMASI
Doğum ve askerlik borçlanması emeklilik için prim ve vakit kazandırıyor. Borçlanmanın bir bedeli var. Doğum yahut askerlik borçlanması yapacak bir kişi SGK’ya şu anda 1 günlük borçlanma için en az 38.15 lira ödüyor. Bu meblağ şayet minimum fiyat yüzde 30 zamlanırsa yeni yılda 50 lira civarında olabilir.
7 KIDEM TAZMİNATI
Kıdem tazminatı tavanı 8 bin 284 lira. Bu fiyat ocakta memur maaşına nazaran artacak. Kestirimlere nazaran tazminat tavanı 9 bin 200 liraya yükselebilir. Tazminatın taban meblağı yani en düşük meblağ da 3 bin 577 liralık brüt minimum fiyat kadar. Şu anki 2 bin 825 liralık net minimum fiyat yüzde 30 artırımla 3 bin 670 lira olursa brüt taban fiyat 4 bin 750 lira düzeyine çıkacak. Yani kıdem tazminatının taban fiyatı da bu düzeye yükselmiş olacak.
İDDİASI SAYILAR
Taban fiyata enflasyonun üzerinde artırım yapılacağı neredeyse kesin. Geçen yıl da enflasyonun 7.5 puan üzerinde artırım yapılmıştı. 2021 Ekim prestijiyle da yıllık enflasyon yüzde 19.89 oldu. Kasımda da artışın sürmesi bekleniyor.
Tekrar enflasyonun 8-10 puan üzerinde bir artırım yapılırsa toplam artırımın yüzde 30 civarı olması bekleniyor. Bu da 3 bin 500 ile 3 bin 700 lira ortası minimum fiyat manasına geliyor. Net sayı aralıkta ortaya çıkacak. Yeni tarife yalnızca taban fiyatlı çalışanı değil, 83.6 milyon vatandaşı yakından ilgilendiriyor.
‘BRÜT EN AZ 5 BİN LİRA OLSUN’ TALEBİ
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Lideri Ramazan Bingöl, vergilerin de alınmayarak minimum fiyatın brüt olarak en az 5 bin lira olması gerektiğini belirtti. Bingöl, “Ülkemizde yaklaşık olarak 6.5 milyon kişi taban fiyat almaktadır.
Bu sayısı mevcut ekonomik şartları da göz önünde bulundurarak değerlendirince yeni yılda çalışanlara brüt en az 5 bin lira taban fiyat verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu hem çalışanı hem de patronu rahatlatacaktır” dedi.
