Konuşmasında kıdem tazminatı fonunun gelip gelmeyeceğinin çokça konuşulduğuna dikkat çeken Kılıç, “Bugüne kadar her hangi bir değişiklik olmadı. Kıdem tazminatı sistemi bu türlü devam edecek üzere görünüyor. Kâfi ki kıdem tazminatına herkes kavuşabilsin. Herkes alabilsin. Önündeki pürüzler kalksın” dedi.
Cem Kılıç’ın açıklamalarından satır başları:
Kıdem tazminatı iş kontratının emekçi yahut patron tarafından sonlandırıldığında ortaya çıkan bir hak. Emekçi işten ayrıldığında yahut patron iş mukavelesini feshettiğinde kıdem tazminatı hakkı doğabilir. Fakat bunun için muhakkak konuşlar lazım. Yalnızca iş kontratının sona ermesi yahut sonlandırılması kâfi olmayabiliyor. İş kontratı yalnızca iş kanununda belirtilen haller ortaya çıktığında sonlandırılmalı. İş veren emekçiyi ahlak kuralları yüzünden işten çıkarmış ise personel bu bağlamda kıdem tazminatı alamaz.
Erkek çalışanlar için askerlik misyonunu yerine getirilmesi hedefiyle işten ayrılırsa kıdem tazminatı alır. Tıpkı vakitte bayan çalışanlar için evlilik kıdem tazminatı almak için bir sebeptir. Evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde bayan çalışan bunu belgeleyip patronuna sunarsa işten ayrılırken kıdem tazminatını alabilir. Bütün çalışanları kapsayan bir durum ise emeklilik hakkı elde edilmişse istifa ederek kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar.
Toplumsal güvenlik kanunlarında değişiklik yapıldı. 1999 yılından sonra bir de yaş şartı geldi. 15 yıl çalışma müddeti ve 3600 gün prim gün sayısını doldurmuş iseniz ve sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 öncesi ise SGK’dan alacağınız bir evrak ile(kıdem tazminatı alabilir yazısı) patrona başvurursanız kıdem tazminatınızı alabilirsiniz.
Yaş dışındaki şartları sağlayanlar kıdem tazminatı alabilir diyoruz. O halde Ocak 2000 sonrasında 7000 gün prime sahipseniz 58-60 yaşını doldurmamış olsanız bile kıdem tazminatı alabilirsiniz. Şayet emeklilik sebebiyle daha evvel kıdem tazminatı alınmış ise tekrar emeklilik sebebiyle kıdem tazminatını alamazsınız. Emeklilik nedeniyle kıdem tazminatınızı almadınız, son çıkış tarihinde hak kazanıyorsanız bütün müddet üzerinden alabilirsiniz birebir patrona tabi olarak. Son çıkış buna imkan sağlamıyorsa, emekli olduğu tarihe kadarki kıdemi o andaki fiyatı üzerinden kıdem tazminatı alınması mümkündür.
Kıdem tazminatının bir taban bir de tavan limiti mevcut. Taban minimum fiyat ile ilintili. Tavan ise bunun 7,5 katı ile prim yarar üzerinden hesaplanıyor. Burada kıdem tazminatı tavan fiyatını belirleyen bir diğer öge var. En yüksek dereceli devlet memurunun alabileceği bir yıllık emekli ikramiyesi meblağından fazla olamıyor ve bu her yıl ocak ve temmuz aylarında değişiyor. Temmuz 2021 ile önümüzdeki aralık ayına kadar olan periyot için 8 bin 284 TL. Kıdem tazminatı tavan fiyatı patron tarafından tek taraflı yahut kontratlarla artırılabilir. Kıdem tazminatının tavana kadar olan kısmı gelir vergisinden istisnadır. Yalnızca binde üç oranında damga vergisine tabidir. Başka taraftan bu SGK prime temel çıkarına da dahil edilmez.
Bu periyotta bilhassa fiyatsız müsaade ve kısa çalışma devrinde çalışanların emeklilikleri geçerli olacak ya da olması gereken uzun vadeli sigorta primleri yatmadı. Bu kıdem tazminatı sayılır mı sayılmaz mı hakikaten sorgulanır hale geldi. Beni görüşüme nazaran bu devrinde kıdem hakkından sayılması gerekir fikrindeyim. Zira çalışanın istemi dışında ortaya çıkan mecburi bir durum kelam konusu. Hasebiyle bu devirde kıdem tazminatı hakkı bakımından sayılması kanaatindeyim. Bu hususta daha yargı karar vermedi. Bunu bekleyip göreceğiz. Kısa çalışma ödeneği olağanda kanunda 3 ay ile sonlu. Pandeminin uzamasıyla 15 aya varan durumlar ortaya çıktı. Bu türlü olunca çalışanların önemli prim kayıpları ortaya çıktı. Bu bağlamda bir borçlanma tipi oluşturulabilir. Fakat bunun için bir çalışma şimdi kelam konusu değil.
